Nigel Hawthorne

Sir Nigel Barnard Hawthorne (ur. 5 kwietnia 1929 w Coventry, zm. 26 grudnia 2001 w hrabstwie Hertfordshire) – brytyjski aktor. Wcielił się w postać Sir Humphreya Appleby’ego, stałego sekretarza Ministerstwa Spraw Administracyjnych w sitcomie BBC Two Tak, panie ministrze (1980-1984), za którą zdobył cztery Nagrody Telewizyjne Akademii Brytyjskiej. Za kreację króla Jerzego w dramacie biograficznym Nicholasa Hytnera Szaleństwo króla Jerzego (1994) otrzymał nagrodę BAFTA i nominację do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego. Był także laureatem Laurence Olivier Award i nagrody Tony za swoją pracę w teatrze. W 1987 został komandorem Orderu Imperium Brytyjskiego, a w 1999 otrzymał tytuł szlachecki Sir. Dla wielu Brytyjczyków jego twarz do dzisiaj jest symbolem cynicznego urzędnika służby cywilnej. Urodził się w Coventry w Warwickshire jako drugie z czworga dzieci Agnes Rosemary (z domu Rice) i Charles Barnard Hawthorne, lekarza. Kiedy Nigel miał trzy lata, rodzina przeprowadziła się do Kapsztadu w Południowej Afryce, gdzie jego ojciec kupił gabinet. Początkowo mieszkali w ogrodach, a następnie przeprowadzili się do nowo wybudowanego domu w pobliżu Camps Bay. Kształcił się w St George's Grammar School w Kapsztadzie, a następnie uczęszczał do Christian Brothers College, gdzie grał w drużynie rugby. Studiował na Uniwersytecie Kapsztadzkim, gdzie grał w sztukach z Theo Aronsonem, później znanym biografem, ale wycofał się i w latach 50. XX wieku wrócił do Wielkiej Brytanii, aby rozpocząć karierę aktorską. W 1950 zadebiutował na scenie w Kapsztadzie jako Archie Fellows w przedstawieniu The Shop at Sly Corner. W 1951 powrócił do Anglii. Występował na londyńskim West Endzie. W 1974 trafił po raz pierwszy na Broadway w komedii Szekspira Jak wam się podoba. W 1990 powrócił na nowojorską scenę w roli C.S. Lewisa w Williama Nicholsona Cienista dolina (Shadowlands), za którą w 1991 odebrał nagrodę Tony. Na kinowym ekranie zadebiutował w roli polskiego żołnierza w parku w dramacie Lewisa Gilberta Carve Her Name with Pride (1958) u boku Virginii McKenny i Paula Scofielda. W długiej i zróżnicowanej karierze filmowej, która rozpoczęła się od reklamy Mackesona Stouta i mniejszych ról w różnych brytyjskich serialach telewizyjnych od późnych lat 50. XX wieku, jego najbardziej znane role to Sir Humphrey Appleby, stały sekretarz Ministerstwa Spraw Administracyjnych w sitcomie BBC Two Tak, panie ministrze (1980-1984), za który w latach 80. zdobył cztery nagrody BAFTA, prymas Stefan Wyszyński w zrealizowanym dla telewizji CBS filmie biograficznym Herberta Wise’a Jan Paweł II (1984). Za rolę niezrównoważonego umysłowo króla Jerzego w sztuce Alana Bennetta Szaleństwo Jerzego III zdobył Laurence Olivier Award dla najlepszego aktora, za wersję kinową otrzymał BAFTA dla najlepszego aktora pierwszoplanowego i był nominowany do Oscara. Później zdobył szóstą nagrodę BAFTA dla najlepszego aktora za rolę doktora Edgara Pascoe w serialu medycznym Channel 4 The Fragile Heart (1996). Grał w dramacie biograficznym Richarda Attenborough Gandhi (1982), filmie sensacyjnym Człowiek demolka (1993) z Sylvestrem Stallone i dramacie historycznym Stevena Spielberga Amistad (1997). W serialu London Weekend Television Mapp i Lucia (1985-1986) z Prunellą Scales i Geraldine McEwan wystąpił jako Georgie Pillson. Zajmował się także dubbingiem, użyczając głosu takim postaciom jak Fflewddur Fflam w filmie animowanym Taran i magiczny kocioł (1985) i profesor Porter w Tarzanie (1999). W 1995, po ogłoszeniu jego nominacji do Oscara, amerykańskie media nagłośniły fakt, że jest homoseksualistą. Hawthorne nigdy temu nie zaprzeczał, co więcej – od 1979 aż do śmierci mieszkał i pokazywał się publicznie ze swoim partnerem, pisarzem Trevorem Benthamem. Przez ostatnie 18 miesięcy życia zmagał się z rakiem trzustki. Większość tego czasu spędził w szpitalu, gdzie przechodził chemoterapię. Zmarł 26 grudnia 2001 w wieku 72 lat we własnym domu w hrabstwie Hertfordshire, a bezpośrednią przyczyną jego śmierci był atak serca.