Alan Parker

Alan William Parker (ur. 14 lutego 1944 w Islington w Londynie, zm. 31 lipca 2020 w Londynie) – brytyjski reżyser, producent, pisarz i aktor. Od 1980 miał obywatelstwo amerykańskie. W 1995 został Komandorem Orderem Imperium Brytyjskiego za zasługi dla brytyjskiego przemysłu filmowego, a w 2002 otrzymał tytuł szlachecki. W 2013 zdobył BAFTA Fellowship, najwyższe wyróżnienie Brytyjskiej Akademii Filmowej i Telewizyjnej. Urodził się w Islington w północnym Londynie jako jeden z dwóch synów Elsie Ellen Parker, krawcowej, i Williama Leslie Parkera, artysty malarza. Miał brata Rogera Pugh. Wychował się w klasycznej brytyjskiej rodzinie w Stockton na północnym wschodzie Teesside. Uczęszczał do Dame Alice Owen’s School. W 1962 opuścił szkołę i dołączył jako copywriter do agencji reklamowej Collet Dickinson Pearce (CDP), gdzie pracował między innymi z Davidem Puttnamem, Alanem Marshallem i Charlesem Saatchim. Jego scenariusz do szkolnej komedii romantycznej S.W.A.L.K. (ang. sealed with a loving kiss, pl. zapieczętowany miłosnym pocałunkiem), został wyprodukowany przez Davida Puttnama, w reżyserii Warisa Husseina, i wydany jako komediowy melodramat Melody (1971) z udziałem Marka Lestera. W 1971 Parker i Marshall stali się niezależni, tworząc Alan Parker Film Company. Nakręcili serię udanych reklam, w tym włoskiej marki wermutu Campari Group - Cinzano z Leonardem Rossiterem i Joan Collins. Następnie Parker napisał scenariusz i wyreżyserował dwa filmy krótkometrażowe: Our Cissy (1974) i Footsteps (1974) z Gemmą Jones oraz dramat telewizyjny BBC No Hard Feelings (1976), której akcja toczy się w wojennym Londynie, z Joe Gladwinem. Sukcesem był telewizyjny dramat wojenny BBC The Evacuees (1975) z Ivorem Robertsem o doświadczeniach dwóch żydowskich chłopców ewakuowanych z Londynu podczas Blitzu, za którą Parker zdobył Emmy (1975) i Nagrodę Telewizyjnej Akademii Brytyjskiej (1976). Pomimo tego sukcesu Parkerowi trudno było pozyskać finansowania dla scenariuszy, które opisał jako „bardzo angielskie, bardzo londyńskie, bardzo wściekłe klasy robotnicze”. Gangsterska komedia muzyczna Bugsy Malone (1976) ze Scottem Baio i Jodie Foster została sfinansowana głównie przez National Film Finance Corporation and Rank. Film odniósł sukces i przyniósł Parkerowi Nagrodę Brytyjskiej Akademii Filmowej za najlepszy scenariusz oryginalny. Startował również w konkursie głównym na 29. MFF w Cannes. Parker był także grafikiem (współpracował dla Screen International) i autorem powieści Pudles in the Lane (1977). Jego pierwszym przedsięwzięciem w Stanach Zjednoczonych była chwalona przez krytyków opowieść o wstrząsających doświadczeniach młodego Amerykanina z tureckim systemem więziennym ze scenariuszem Olivera Stone, Midnight Express (1978), za który zdobył Nagrodę Brytyjskiej Akademii Filmowej za najlepszą reżyserię oraz nominację do Oscara za najlepszą reżyserię i Złotego Globu dla najlepszego reżysera. Potem był udany musical Sława (Fame, 1980), nominowany do Césara w kategorii najlepszy film zagraniczny, którego akcja rozgrywa się w New York City High School for the Performing Arts, a następnie Pink Floyd – The Wall (1982), wersji filmowej albumu The Wall zespołu Pink Floyd z Bobem Geldofem, i Najwyższa stawka (Shoot the Moon, 1982) z Diane Keaton i Peterem Wellerem. Za realizację dramatu wojennego Ptasiek (Birdy, 1984) z Matthew Modine i Nicolasem Cage otrzymał Grand Prix na 38. MFF w Cannes i nagrodę publiczności na Warszawskim Międzynarodowym Festiwalu Filmowym. Dreszczowiec Harry Angel (Angel Heart, 1987) z Robertem De Niro i Mickeyem Rourke przyniósł mu nominację do Saturna w kategorii najlepszy scenarzysta. Za reżyserię dreszczowca Missisipi w ogniu (Mississippi Burning, 1988) z Willemem Dafoe, Genem Hackmanem i Bradem Dourifem zdobył nominację do Oscara, Złotego Globu, BAFTA i David di Donatello.