Lambert Wilson

Lambert Wilson (ur. 3 sierpnia 1958 w Neuilly-sur-Seine) – francuski aktor i reżyser filmowy, teatralny, radiowy i telewizyjny. W swojej karierze spróbował wszelkich form rozrywki, grał w filmach autorskich, produkcjach komercyjnych, musicalach, a także w klasycznym teatrze, w tym operetkach i operach. Urodził się w Neuilly-sur-Seine w rodzinie pochodzenia irlandzkiego jako jeden z dwóch synów fotomodelki Nicole i Georges’a Wilsona (ur. 16 października 1921, zm. 3 lutego 2010), francuskiego aktora, teatralnego menedżera, reżysera, dyrektora Théâtre de l’Oeuvre w Paryżu (w latach 1978–1995). Wychowywał się dosłownie w cieniu sceny, wśród przyjaciół-aktorów. Pierwsze kroki aktorskie stawiał w 1974 na scenie Théâtre National Populaire. W latach 1974–1978 studiował w Drama Center w Londynie. Debiutował w niewielkiej ekranowej roli u boku takich sław jak Jane Fonda, Vanessa Redgrave i Meryl Streep w dramacie Julia (1977) Freda Zinnemanna, u którego zagrał po pięciu latach efektowną postać wysokogórskiego przewodnika w dramacie Pięć dni pewnego lata (Five Days One Summer, 1982) z Seanem Connerym. Jego ostre rysy twarzy i orli nos sprawiły, że obsadzony został w roli heroicznego romantyka, mesmeryzującego pustynnego szejka Jaffara w niezależnym dramacie przygodowym Sahara (1983) z Brooke Shields. Na liście jego filmowych sukcesów i nominacji do nagrody Cezara są takie kreacje jak: rola szalonego terrorysty w dramacie Andrzeja Żuławskiego Kobieta publiczna (La Femme publique, 1984) z Valérie Kaprisky, postać desperackiego współlokatora agenta nieruchomości w melodramacie Spotkanie (Rendez-vous, 1985) z Juliette Binoche i Wadeckiem Stanczakiem, uduchowionego księdza w dramacie biograficznym Zima 54 – ksiądz Pierre (Hiver 54, l’abbé Pierre, 1989) z Claudią Cardinale, Marc Duveyrier w komedii muzycznej Znamy tę piosenkę (On connaît la chanson, 1997) z Sabine Azémą i Jane Birkin, Arthus de Poulignac w komedii Wielki świat (Jet Set, 2000) z udziałem Samuela Le Bihana i Ornelli Muti, przeor Christian w dramacie Xaviera Beauvois Ludzie Boga (Des hommes et des dieux, 2010) opartym na faktach oraz francuski polityk Charles de Gaulle w biograficznym dramacie historycznym De Gaulle (2020). W 1987 był kandydatem do roli agenta 007 w piętnastym filmie z cyklu przygód Jamesa Bonda W obliczu śmierci, którą jednak ostatecznie zagrał Timothy Dalton. Imponował wszechstronnością jako zimny i cyniczny Mikołaj Stawrogin w ekranizacji powieści Fiodora Dostojewskiego Biesy (Les Possédés, 1988) w reżyserii Andrzeja Wajdy. W 1990 w Paryżu odebrał honorową nagrodę im. Jeana Gabina. Komercyjnym sukcesem światowym była kreacja Merowinga w kasowej hollywoodzkiej produkcji Matrix Reaktywacja (The Matrix Reloaded, 2003) i sequelu Matrix Rewolucje (The Matrix Revolutions, 2003). Pojawił się jako czarny charakter cyniczny miliarder w adaptacji powieści Clive’a Cusslera Sahara (2005) z Matthew McConaugheyem. Jednak za rolę bezwzględnego szefa imperium finansowego koncernu kosmetycznego „Hedare Beauty” w nieudanym hollywoodzkim filmie sensacyjnym Kobieta-Kot (Catwoman, 2004) z Halle Berry i Sharon Stone zdobył nominację do nagrody Złotej Maliny dla najgorszego aktora drugoplanowego. Wziął udział we francuskiej reklamie Crédit Lyonnais (2006). Przewodniczył jury sekcji „Un Certain Regard” na 52. MFF w Cannes (1999). Zasiadał również w jury konkursu głównego na MFF w Marrakeszu (2012). W kwietniu 2013 został zaproszony przez MINUSTAH (United Nations Stabilization Mission) na Haiti w charakterze pomocy w realizacji różnych programów kulturalnych. Był mistrzem ceremonii na otwarciu i zamknięciu 67. (2014) i 68. MFF w Cannes (2015).