Charles Perrault

Charles Perrault (ur. 12 stycznia 1628 w Paryżu, zm. 16 maja 1703 tamże) – francuski pisarz i urzędnik, uczestnik sporu starożytników z nowożytnikami (Querelle des Anciens et des Modernes). Współcześnie znany przede wszystkim jako autor baśni. Urodził się w rodzinie mieszczańskiej jako najmłodsze z siedmiorga dzieci Pâquette Le Clerc i Pierre’a Perrault, członka paryskiego parlamentu. Od ósmego roku życia uczył się w kolegium Dormans-Beauvais, jednak w następstwie sporu z nauczycielem filozofii opuścił je w 1644 roku wraz z przyjacielem Beaurainem, z którym następnie przez kilka lat uczył się wspólnie na własną rękę. W 1651 roku zdał w Orleanie egzamin z prawa cywilnego i rzymskiego i otrzymał licencję adwokata. Jego kariera prawnicza ograniczyła się jednak do zaledwie dwóch spraw, jakie poprowadził w 1652 i 1653 roku. Przez kolejnych dziesięć lat pracował jako zastępca swojego brata Pierre’a, głównego poborcy podatków w Paryżu (receveur général des finances). Perrault od wczesnych lat próbował swoich sił w twórczości literackiej. W okresie samodzielnej nauki wspólnie z Beaurainem oraz braćmi Nicolasem i Claude’em napisał burleskową trawestację szóstej księgi Eneidy Wergiliusza. W 1653 roku natomiast ukazał się kolejny burleskowy poemat autorstwa Charles’a i Claude’a Perraultów oraz Beauraina, oparty na Metamorfozach Owidiusza: Les Murs de Troie, ou l’origine du burlesque. Jako zastępca Pierre’a Charles Perrault obracał się w towarzystwie salonowym. Bywał m.in. u nadintendenta finansów Nicolasa Fouqueta oraz u pisarki Madeleine de Scudéry. Owocem tych kontaktów były utwory zgodne z estetyką préciosité, nawiązujące do salonowych dyskusji teoretycznych o uczuciach i do mody na portrety literackie: Portrait d’Iris (1659), Dialogue de l’Amour et de l’Amitié (1660) oraz Miroir ou la métamorphose d’Orante (1661). W tym samym okresie Perrault tworzył również teksty okolicznościowe, pochlebne wobec władzy. Opiewał pokój pirenejski (Ode sur la paix), ślub Ludwika XIV z Marią Teresą Austriaczką (Ode au mariage du roi), narodziny następcy tronu (Ode au roi sur la naissance du dauphin) i kupno Dunkierki (Discours sur l’acquisition de Dunkerque par le roi). Panegiryczna twórczość Perraulta szybko zwróciła uwagę Mazzariniego. Po jego śmierci zainteresował się nią nowy minister finansów Jean Baptiste Colbert. Dzięki zdobytemu w ten sposób uznaniu oraz dzięki protekcji pisarza Jeana Chapelaina w lutym 1663 roku Perrault został sekretarzem nowo utworzonej przez Colberta Akademii Inskrypcji i Medali. Do jej zadań należało układanie dewiz umieszczanych na pomnikach i medalach upamiętniających działania Ludwika XIV, projektowanie zdobnictwa królewskich rezydencji oraz oprawy uroczystości. Od 1664 roku Perrault był również zastępcą Colberta na stanowisku nadintentendenta budowli i z jego ramienia nadzorował prace nad budową Wersalu. Począwszy od 1665 roku brał także udział w posiedzeniach reaktywowanej Akademii Malarstwa i Rzeźby, pełniąc funkcję pośrednika między artystami a Colbertem. Kiedy Pierre Perrault popadł w długi i sprzeniewierzył dochody z podatków, aby je spłacić, Charles nie zdołał uratować go przed niełaską i utratą urzędu pomimo swych bliskich stosunków z Colbertem]. Z jego protekcji skorzystał natomiast inny z braci, Claude Perrault, z wykształcenia lekarz, a z zamiłowania architekt. W 1666 roku dzięki poleceniu Charles’a został przyjęty do nowo utworzonej Akademii Nauk (Académie des sciences), kiedy zaś w latach 1664–1667 decydowano o kształcie wschodniej pierzei Luwru, Charles przyczynił się do odrzucenia projektu Berniniego i mianowania Claude’a na jednego z członków komisji zarządzającej budową. W napisanych później wspomnieniach Charles przedstawiał brata jako jedynego twórcę ostatecznie przyjętego i zrealizowanego projektu, choć w rzeczywistości było to wspólne dzieło komisji, do której należeli również Louis Le Vau i Charles Le Brun.