George Marshall

George Catlett Marshall (ur. 31 grudnia 1880 w Uniontown w stanie Pensylwania, zm. 16 października 1959 w Waszyngtonie) – amerykański dowódca wojskowy, generał armii United States Army, uczestnik I i II wojny światowej, polityk, 50. Sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych (1947–1949), sekretarz obrony USA (1950–1951), przewodniczący Amerykańskiego Czerwonego Krzyża, laureat Pokojowej Nagrody Nobla (1953). Od 1901 w armii amerykańskiej. Do czasu wybuchu II wojny światowej pełnił wiele funkcji związanych ze szkoleniem, planowaniem oraz modernizacją uzbrojenia. W 1939 prezydent Franklin Delano Roosevelt mianował go szefem Sztabu Armii Lądowej. Marshall pełnił tę funkcję do 1945. W latach 1947–1949 był sekretarzem stanu w ekipie Harry’ego Trumana. Uważany jest za współtwórcę doktryny Trumana oraz twórcę planu pomocy gospodarczej dla Europy – European Recovery Program, od jego nazwiska nazwanego Planem Marshalla. Marshall, w przemówieniu wygłoszonym 5 czerwca 1947 na Uniwersytecie Harvarda, powiedział: Stany Zjednoczone powinny zrobić wszystko, co jest w ich mocy, by pomóc w powrocie do zdrowia gospodarczego na świecie, bez którego nie może być politycznej równowagi i pokoju. Plan ten został zrealizowany w latach 1948–1951 – brało w nim udział 16 państw europejskich i Turcja. Państwa bloku wschodniego (m.in. Polska) oraz Finlandia odmówiły udziału w programie pod naciskiem ZSRR, uznającego ten plan za próbę szerzenia kapitalizmu przez USA. W 1949 Marshall zrezygnował z pracy w Departamencie Stanu i został przewodniczącym Amerykańskiego Czerwonego Krzyża. W latach 1950–1951 był sekretarzem obrony USA. W uznaniu zasług w stworzeniu „Planu Marshalla” w 1953 został uhonorowany Pokojową Nagrodą Nobla. Człowiek Roku 1943 i 1947 według magazynu Time.