Whoopi Goldberg

Whoopi Goldberg, właśc. Caryn Elaine Johnson (ur. 13 listopada 1955 w Nowym Jorku) – amerykańska aktorka, piosenkarka, komiczka, kompozytorka, scenarzystka i prezenterka telewizyjna. Laureatka Oscara dla najlepszej aktorki drugoplanowej w filmie Uwierz w ducha (1990), Grammy za najlepszy album komediowy Whoopi Goldberg: Original Broadway Show Recording (1986) i Tony Award za najlepszy musical Thoroughly Modern Millie (2002). Urodziła się na nowojorskim Manhattanie jako córka Emmy Johnson (z domu Harris; 1931–2010), pielęgniarki i nauczycielki, oraz Roberta Jamesa Johnsona Jr. (1930–1993), duchownego baptysty. Po odejściu ojca, została z matką i bratem Clydem (ur. 1949, zm. 2015). Uczęszczała do miejscowej katolickiej szkoły im. Św. Kolumby i nowojorskiego liceum Washington Irving High School. Miała kłopoty z nauką, zwłaszcza z czytaniem. Dopiero wiele lat później dowiedziała się, że ma dysleksję. Uznano, że jest opóźniona w rozwoju i leniwa. Była upokarzana przez nauczycieli i rówieśników. W wieku ośmiu lat wzięła udział w inscenizacji jako imbryk do herbaty w nowojorskim teatrze Helena Rubenstein Children’s Theatre. Następnie kontynuowała naukę w programie artystycznym dla dzieci Hudson Guild i uczęszczała do prestiżowej High School for the Performing Arts. Jako 13-latka po raz pierwszy zaszła w ciążę i dokonała aborcji. Dzięki pomocy specjalistów udało jej się wydostać z uzależnienia od narkotyków. Po odwyku stwierdziła, że chciałaby zostać aktorką. Wtedy przybrała pseudonim i rozpoczęła swoją karierę. Początkowo wybrała pseudonim „Whoopi Cusion” – poduszka-pierdziuszka, od nazwy popularnej zabawki, jednak za poradą matki zaczęła używać nazwiska Goldberg, twierdząc że ma żydowskich przodków. Uczyła się aktorstwa pod kierunkiem Uty Hagen w Herbert Berghoff Studio. Po ukończeniu studiów Goldberg od czasu do czasu grała małe role w produkcjach na Broadwayu, takich jak Hair, Pippin i Jesus Christ Superstar, ale także utrzymywała się, wykonując dorywcze prace, takie jak murowanie i służąc jako wizażystka w zakładzie pogrzebowym. Występowała w eksperymentalnej grupie Blake Street Hawkeyes w Berkeley. W 1974 przeniosła się do San Diego i pomogła założyć San Diego Repertory Theatre, gdzie wystąpiła w przedstawieniach: Matka Courage i jej dzieci Bertolta Brechta i Wychodzenie to gra Marshy Norman. Na rozpoczęcie kariery komediowej w San Francisco, opracowała „widowisko na jedną aktorkę” pt. The Spook Show (Straszące Widowisko). Dzięki temu programowi Mike Nichols zwrócił na nią uwagę i w latach 1984-1985 przeniósł show na Broadway. Jej występ został zauważony przez kogoś z biura Stevena Spielberga. Została poproszona o przesłuchanie do głównej roli Celie, maltretowanej kobiety w Głębokim Południu w dramacie Kolor purpury (1985). Film zebrał dobre recenzje wśród krytyków i okazał się sukcesem, a Goldberg została uhonorowana Złotym Globem dla najlepszej aktorki w filmie dramatycznym i była nominowana do Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej. W większości ról filmowych z lat 80. XX wieku grała kobiety o wyrazistych i mocnych charakterach. Za postać Camille Brand w serialu Na wariackich papierach (1986) była nominowana do nagrody Emmy dla wybitnej aktorki gościnnej w serialu dramatycznym. Nakręciła serię niedocenianych komedii, takich jak Jumpin’ Jack Fl Jaash (1986) Penny Marshall, Włamywaczka (Burglar, 1987) Hugh Wilsona, Śmiercionośna ślicznotka (Fatal Beauty, 1987) Toma Hollanda czy Homer i Eddie (1989) Andrieja Konczałowskiego. Rola Clary Mayfield, pokojówki hotelowej, kobiety pełnej spokoju, zrozumienia i miłości w dramacie Roberta Mulligana Sercu Klary (Claras Heart, 1988) przyniosła jej nominację do NAACP Image Awards. Za kreację fałszywej medium w melodramacie fantasy Uwierz w ducha (Ghost, 1990) zdobyła Oscara, Złoty Glob, Nagrodę Brytyjskiej Akademii Filmowej i Nagrodę Saturna w kategorii najlepsza aktorka drugoplanowa. Zasiadała w jury konkursu głównego na 44. MFF w Cannes (1991). Jako Deloris Van Cartier / siostra Mary Clarence w familijnej komedii muzycznej Emile’a Ardolino Zakonnica w przebraniu (Sister Act, 1992) otrzymała nominację do Złotego Globu dla najlepszej aktorki w filmie komediowym lub musicalu. Z kolei rola Guinan w monumentalnej produkcji science-fiction z serii Star Trek – Star Trek: Następne pokolenie (1988–1993) przyniosła jej w 1995 nominację do Nagrody Saturna w kategorii najlepsza aktorka drugoplanowa.