Eduard Tisse

Eduard Kazimirowicz Tisse (ros. Эдуард Казимирович Тиссэ, łot. Eduards Tisē, ur. 1 kwietnia 1897 w Lipawie na terenie dzisiejszej Łotwy, zm. 18 listopada 1961 w Moskwie) – radziecki operator filmowy, wykładowca WGIK. Zasłużony Działacz Sztuk RFSRR (1935). Zasłużony Działacz Sztuk Łotewskiej SRR (1947). Trzykrotny laureat Nagrody Stalinowskiej (1946, 1949, 1950). Urodził się jako syn Szweda i Rosjanki. Podczas pierwszej wojny światowej pracował jako fotoreporter i korespondent wojenny. W czasie wojny domowej został operatorem kroniki filmowej. Filmował przywódców bolszewickich oraz działania frontowe. Zajmował się również pracą nad filmami fabularnymi takimi jak: Sygnał (1918), Na chłopskiej ziemi (1919), Sierp i młot (1921). W 1925 zrealizował zdjęcia do Strajku, debiutu Siergieja Eisensteina, co zapoczątkowało jego długoletnią współpracę z tym reżyserem. Eduard Tisse był autorem zdjęć do wszystkich filmów Eisensteina i to właśnie one przyniosły mu światową sławę. Tisse nakręcił sceny rozpędzenia demonstracji w Strajku, masakry na schodach odeskich w Pancerniku Potiomkin (1925) czy też szturmu na Pałac Zimowy w Październiku (1927). Współpracował również z Grigorijem Aleksandrowem przy Spotkaniu nad Łabą (1949) oraz Czarodzieju Glince (1952), a także z innymi wybitnymi reżyserami radzieckimi, m.in. ze Wsiewołodem Pudowkinem i Aleksandrem Dowżenko. W 1929 współreżyseruje szwajcarski film pt. Frauennot - Frauenglück. Był ponadto długoletnim wykładowcą sztuki operatorskiej w moskiewskim WGIK-u. Pisał liczne artykuły dotyczące sztuki operowania kamerą. Pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie.