Grazyna Szapolowska

Grażyna Szapołowska (ur. 19 września 1953 w Bydgoszczy) – polska aktorka filmowa, teatralna i telewizyjna, w latach 1977–1984 i 2004–2011 aktorka Teatru Narodowego w Warszawie. Laureatka Orła za główną rolę kobiecą w filmie Pan Tadeusz. Urodziła się w Bydgoszczy. Ojciec miał pochodzenie łotewsko-polskie, a matka Wanda – litewsko-polskie. Ma starszą o 11 lat siostrę Lidię. W wieku siedmiu lat przeniosła się z rodziną do Torunia. Gdy miała 11 lat, ojciec opuścił rodzinę. Po maturze wyjechała do Jeleniej Góry, gdzie zadebiutowała w Teatrze Dolnośląskim rolą Rusałki w Legendzie (1972). W latach 1972–1974 grała we Wrocławskim Teatrze Pantomimy. W 1977 ukończyła naukę na Wydziale Aktorskim warszawskiej PWST, w latach 1977–1984 występowała w stołecznym Teatrze Narodowym (m.in. rola księżniczki w Śnie srebrnym Salomei Juliusza Słowackiego). W czasie studiów grywała epizodyczne role w serialach telewizyjnych (m.in. w Czterdziestolatku i w Lalce). Na wielkim ekranie debiutowała rolą Jagody w polsko-jugosłowiańskim dramacie psychologicznym Zapach ziemi (1977). W 1981 zagrała rolę lesbijki Livii w filmie Márty Mészáros Inne spojrzenie (1982), rok później wystąpiła obok Jana Nowickiego w Wielkim Szu. Przełom w jej karierze nastąpił w 1983, wraz z występem w popularnej komedii muzycznej Lata dwudzieste... lata trzydzieste... Janusza Rzeszewskiego. W latach 80. ograniczyła występy w teatrze i skupiła się na pracy w filmie. Współpracowała z Krzysztofem Kieślowskim, co zaowocowało rolami w Bez końca (1984) oraz Krótkim filmie o miłości (1988). Za kreację w tym drugim otrzymała nagrodę Srebrnego Hugo na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Chicago, została też laureatką nagrody za najlepszą rolę kobiecą na 13. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. W 1997 podczas Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach odcisnęła dłoń na Promenadzie Gwiazd. W latach 90. stworzyła ważne kreacje, m.in. matki w Kronikach domowych Leszka Wosiewicza (1997) oraz Telimeny w ekranizacji Pana Tadeusza Adama Mickiewicza, w reżyserii Andrzeja Wajdy (1999). Za rolę odebrała Polską Nagrodę Filmową – Orła za najlepszą rolę kobiecą w 2000. Występowała także za granicą, głównie w filmach węgierskich, włoskich i niemieckich, a także rosyjskich.