Rowan Atkinson

Rowan Sebastian Atkinson CBE (ur. 6 stycznia 1955 w Consett) – brytyjski aktor, komik i scenarzysta, występował w roli Jasia Fasoli, którą zagrał w serialu BBC, oraz w dwóch pełnometrażowych filmach kinowych. Wystąpił także m.in. w rolach tytułowych w serialu Czarna Żmija oraz w filmach Johnny English, Johnny English Reaktywacja i Johnny English: Nokaut. Jest najmłodszym z czwórki dzieci przedsiębiorcy z branży rolnej, jego starszy brat Rodney Atkinson jest ekonomistą. Rowan Atkinson jako dziecko jąkał się. Z pomocą specjalistów udało mu się przezwyciężyć ten problem, ale jeszcze przez wiele lat szczególne trudności sprawiało mu wymawianie głoski „B” i nawet jako dorosły miał tendencję do jej przesadnego artykułowania, co potrafił zamienić w jeden z charakterystycznych elementów swoich wielu monologów i skeczy. Uzyskał licencjat w zakresie elektrotechniki na University of Newcastle, a następnie został magistrem nauk ścisłych na Oxford University. Podczas studiów w Oksfordzie działał w uczelnianych grupach teatralnych i kabaretach, gdzie poznał Richarda Curtisa i Howarda Goodalla, z którymi współpracował następnie przez całą swą karierę. Wśród szerszej publiczności zaistniał po raz pierwszy za sprawą swych występów kabaretowych na festiwalu w Edynburgu. Po ukończeniu studiów stał się zawodowym komikiem, występując w całym kraju z programem zawierającym jego monologi, pantomimy oraz skecze odgrywane z towarzyszeniem Angusa Deaytona. (Wiele lat później, w roku 1991, ponownie zaprezentowali najciekawsze z nich podczas specjalnych występów w Bostonie, które zostały zarejestrowane i wydane na VHS, a potem także DVD, jako Rowan Atkinson Live). W 1976 po raz pierwszy spróbował swoich sił w telewizji, występując w nagranym dla ITV pilocie autorskiego serialu Rowan Atkinson presents... Canned Laughter, który ostatecznie nie wszedł jednak do stałej produkcji. Na dobre zagościł na małym ekranie trzy lata później, gdy znalazł się wśród głównych wykonawców i zarazem autorów tekstów do emitowanego na BBC Two programu satyrycznego Not the Nine O’Clock News. W 1981 otrzymał za swoje występy nagrodę BAFTA. Gdy produkcja programu została zakończona po czterech seriach, w 1983 napisał wraz z Curtisem pierwszą serię Czarnej Żmii, gdzie zagrał też tytułową rolę. Serial początkowo spotkał się z chłodnymi opiniami krytyków i umiarkowanym zainteresowaniem publiczności. BBC uznało te wyniki za niewspółmierne do wysokiego budżetu produkcji i chciało zrezygnować z jej kontynuowania. Wtedy też serial przeszedł głębokie przeobrażenia – zrezygnowano z plenerów, zupełnie przemodelowano osobowości głównych bohaterów (Czarna Żmija stał się cynicznym kunktatorem, a jego sługa Baldrick poczciwym idiotą), zaś Atkinson zrezygnował z roli współscenarzysty, oddając ją Benowi Eltonowi. Po takich modyfikacjach, serial stał się jednym z największych hitów brytyjskiej telewizji lat 80., zaś Atkinson w 1990 otrzymał swoją drugą nagrodę BAFTA za rolę w jego czwartej i ostatniej serii. Najważniejszym przedsięwzięciem Atkinsona w latach 90. – i zarazem głównym źródłem jego trwającej do dziś międzynarodowej rozpoznawalności – był cykl produkcji, w których wcielał się w postać dobrotliwego, ale wyjątkowo niesfornego Jasia Fasoli. Grając tę rolę, prawie w ogóle nie mówił, skupiając się na środkach wyrazu określanych jako physical comedy (komedia fizyczna), gdzie aktor gra głównie swoim ciałem i mimiką. Jaś Fasola zadebiutował na antenie ITV pierwszego dnia roku 1990. Do końca roku 1995 nagrano 15 półgodzinnych filmów telewizyjnych z jego udziałem, emitowanych w ITV nieregularnie, najczęściej po 2-3 w roku. W 1997 zrealizowano film pełnometrażowy Jaś Fasola: Nadciąga totalny kataklizm, w którym tytułowy bohater udaje się do Stanów Zjednoczonych. Dziesięć lat później Atkinson powrócił do swej najsłynniejszej roli, występując w drugim obrazie kinowym pt. Wakacje Jasia Fasoli. W promujących film wywiadach podkreślał, iż ze względu na swój wiek coraz mniej czuje się na siłach, aby grać tak plastyczną postać, i dlatego jest to najprawdopodobniej jego pożegnanie ze swym bohaterem. W latach 1995–1996 w serialu Cienka niebieska linia wcielał się w postać pełnego kompleksów oficera policji, inspektora Fowlera. W latach 90. zagrał także kilka ról filmowych, m.in. postać księdza udzielającego tytułowych ślubów w Czterech weselach i pogrzebie. Użyczył także głosu dzioborożcowi Zazu w oryginalnej wersji językowej Króla Lwa. Kino stało się głównym polem aktywności zawodowej Atkinsona począwszy od przełomu XX i XXI wieku. Do najbardziej znanych filmów z jego udziałem należały Wyścig szczurów, Scooby-Doo i To właśnie miłość. W 2003 zagrał rolę tytułową w parodiującej przygody Jamesa Bonda produkcji Johnny English. Z kolei w roku 2005 wystąpił w filmie Wszystko zostaje w rodzinie, gdzie odszedł nieco od swego czysto błazeńskiego wizerunku. Obraz ten zawiera m.in. sekwencję, gdzie Atkinson – zupełnie poważnym tonem – czyta fragment Pieśni nad pieśniami.