James McAvoy

James Andrew McAvoy (ur. 21 kwietnia 1979 w Glasgow) – szkocki aktor filmowy, teatralny i telewizyjny. Urodził się i dorastał w Glasgow w rodzinie katolickiej jako syn pielęgniarki psychiatrycznej Elizabeth (z domu Johnstone, zm. 2018) i budowniczego Jamesa McAvoya, Seniora. Kiedy miał siedem lat, jego rodzice rozwiedli się. Matka McAvoya cierpiała na zły stan zdrowia, a następnie wysłała Jamesa do dziadków ze strony matki, Mary i Jamesa Johnstone’a, w pobliskiej dzielnicy Drumchapel w Glasgow. Jego matka mieszkała z nimi sporadycznie. McAvoy ma siostrę Joy (została potem wokalistką szkockiej grupy Streetside) i młodszego przyrodniego brata Donalda. Nie miał kontaktu z ojcem od dzieciństwa. Jako dziecko marzył, by zostać misjonarzem. Trenował boks, szermierkę, rugby. W latach 1990–1997 uczęszczał do katolickiej St. Thomas Aquinas Secondary School w Jordanhill. W latach 1997–2000 studiował w Royal Scottish Academy of Music and Drama w Glasgow. Mając 16 lat zadebiutował na dużym ekranie w dreszczowcu Bliski pokój (The Near Room, 1995). Po udziale w miniserialu HBO/BBC Kompania Braci (Band of Brothers, 2001), wystąpił w roli Leto Atrydy II w miniserialu TV-Hallmark Dzieci Diuny (Children of Dune, 2003), będącego adaptacją powieści Franka Herberta. Rola Steve’a w serialu Shameless (2004-2005) przyniosła mu w 2004 nominację do nagrody Brytyjskiej Komedii w kategorii „najlepszy debiutant telewizyjny”. Zwrócił na siebie uwagę rolą Rory’ego O’Shei, irlandzkiego nastolatka chorującego na dystrofię mięśniową w dramacie Ja w środku tańczę (Inside I’m Dancing, 2004). Wcielił się w drugoplanową postać Fauna Tumnusa w kinowej adaptacji powieści fantasy C.S. Lewisa Opowieści z Narnii: Lew, Czarownica i stara szafa (The Chronicles of Narnia: The Lion, the Witch and the Wardrobe, 2005). Zagrał tytułowego Joe Macbetha w uwspółcześnionej i uproszczonej wersji dramatu Szekspira telewizji BBC Makbet (Macbeth, 2005), którego akcja toczy się w kuchni wykwintnej restauracji. W 2005 wziął udział w przedstawieniu Breathing Corpses wystawianym w Royal Court Theatre. Za rolę narratora-osobistego lekarza ugandyjskiego dyktatora Idi Amina w dramacie historycznym Ostatni król Szkocji (The Last King of Scotland, 2006) był nominowany do nagrody BAFTA, którą otrzymał w 2006 w kategorii Dorastający Gwiazdor. Za rolę w dramacie Pokuta z 2007 był nominowany do Złotego Globu i nagrody BAFTA. W 2008 zagrał główną rolę w filmie akcji Wanted – Ścigani. W 2011 zagrał młodego Charlesa Xaviera w filmie X-Men: Pierwsza klasa; wystąpił w tej samej roli w X-Men: Przeszłość, która nadejdzie, X-Men: Apocalypse oraz X-Men: Mroczna Phoenix. 18 października 2006 poślubił Anne-Marie Duff, którą poznał na planie serialu Shameless. Mają syna Brendana (ur. 2010). W 2016 rozwiedli się.