Laurence Olivier

Laurence Olivier, właśc. Laurence Kerr Olivier, baron Olivier (ur. 22 maja 1907 w Dorking, zm. 11 lipca 1989 w Steyning) – angielski aktor, zdobył światową sławę dzięki rolom bohaterów szekspirowskich w teatrze i filmie, reżyser teatralny, producent. American Film Institute umieścił go na 14. miejscu na liście największych aktorów wszech czasów (The 50 Greatest American Screen Legends). W 1949 nagrodzony dwukrotnie Oscarem za film Hamlet w kat. „najlepszy film” i „najlepsza rola męska”, a w 1978 Oscarem honorowym za całokształt pracy aktorskiej. Określany często największym aktorem szekspirowskim epoki. Za osiągnięcia teatralne Elżbieta II nadała mu tytuł „Sir”. Wieloletni dyrektor Teatru Narodowego w Londynie. Jeden z pretendentów do roli Vito Corleone w Ojcu chrzestnym, której przyjęcia odmówił z powodów zdrowotnych i ostatecznie przyjął ją Marlon Brando. Wystąpił w ponad 100 filmach, z których wiele mogło poszczycić się wysokimi pozycjami w zestawieniach amerykańskiego box office’u. Urodził się w Dorking, w hrabstwie Surrey, jako najmłodszy z trojga dzieci Agnes Louise (z domu Crookenden; 1871–1920) i Gerarda Kerra Oliviera (1869–1939). Miał starszą siostrę Sybille (1901–1989) i starszego brata Gerarda Dacresa „Dickiego” (1904–1958). Jego prapradziadek wywodził się z francuskich hugenotów. Ojciec Laurence'a rozpoczął karierę jako nauczyciel, ale po trzydziestce odkrył silne powołanie zakonne i został wyświęcony na kapłana Kościoła anglikańskiego. W 1916 Laurence Olivier został przyjęty do chóru Church of All Saints Choir School w centrum Londynu. W 1917, mając dziesięć lat, zachwycił publiczność jako Brutus w szkolnej inscenizacji Juliusz Cezar. Później zdobywał pochwały za role w innych produkcjach uczniowskich – Marii w Wieczorze Trzech Króli (1918) i Katarzyny w Poskromieniu złośnicy (1922). W latach 1920–1924 uczęszczał do St. Edward's School w Oksfordzie. W 1924 podjął studia aktorskie w Central School of Speech Training and Dramatic Art. Był trzykrotnie żonaty. To właśnie w teatrze poznał młodą aktorkę, Jill Esmond, którą poślubił 25 lipca 1930. Mieli syna Tarquina. 29 stycznia 1940 rozwiedli się. Był jeszcze żonaty, gdy w listopadzie 1936 związał się z Vivien Leigh, z którą ożenił się 31 sierpnia 1940. Tylko Olivier wiedział, że Leigh zmagała się z chorobą maniakalno-depresyjną. 6 stycznia 1961 doszło do rozwodu. 17 marca 1961 poślubił Joan Plowright. Mieli trójkę dzieci: Richarda Kerra, Tamsin Agnes Margaret i Julie Kate. Byli małżeństwem przez 28 lat aż do śmierci Oliviera w 1989.