Faye Dunaway

Dorothy Faye Dunaway (ur. 14 stycznia 1941 w Bascom) – amerykańska aktorka filmowa, teatralna i telewizyjna. Urodziła się w Bascom na Florydzie w rodzinie katolickiej jako jedyna córka Grace April (z domu Smith; 1922–2004) Dunaway Hartshorn, i Johna MacDowella Dunawaya Jr. (1920–1984), zawodowego oficera wojskowego United States Army. Jej młodszy brat Mac został prawnikiem. Rodzice rozstali się w 1958, gdy Faye miała 17 lat. Matka wyszła powtórnie za mąż w 1967 za Jima Hartshorna. Uczęszczała do publicznej szkoły średniej Leon High School w Tallahassee. Brała lekcje tańca i śpiewu oraz gry na pianinie. Studiowała na Uniwersytecie Stanu Floryda i Uniwersytecie Florydy w Gainesville. Pierwsze aktorskie kroki stawiała w studenckim teatrze Uniwersytetu Bostońskiego, na którym w 1962 ukończyła wydział teatralny. Odrzuciła stypendium Fulbrighta w London Academy of Music and Dramatic Arts, wybierając zamiast tego występy w Lincoln Center Repertory Theatre. Studiowała aktorstwo w nowojorskim Herbert Berghof Studio. Po występie w sztuce Arthura Millera Czarownice z Salem, w 1962 została polecona reżyserowi Elii Kazanowi, który poszukiwał młodych talentów dla jego nowojorskiego Lincoln Center Repertory Company, gdzie Dunaway wystąpiła w takich spektaklach jak: Po upadku i Skąpiec. W 1966 odebrała Theater World Award za kreację w off-brodwayowskim przedstawieniu Hogan's Goat. Grała Blanche DuBois w sztuce Tennessee Williamsa Tramwaj zwany pożądaniem. Na Broadwayu pojawiła się w roli Margaret Roper w inscenizacji Roberta Bolta Oto jest głowa zdrajcy. W kinie zadebiutowała jako Sandy w komedii kryminalnej Elliota Silversteina The Happening (1967) u boku Anthony’ego Quinna, Michaela Parksa i George’a Maharisa. Za rolę Lou McDowell w dramacie Otta Premingera Szybki zmierzch (Hurry Sundown, 1967) z Jane Fondą i Michaelem Caine’m w rolach głównych był nominowana do Złotego Globu dla najbardziej obiecującej nowej aktorki. Główna rola Bonnie Parker, kelnerki w knajpie w Kansas City, dziewczyny bandyty Clyde’a Barrowa (Warren Beatty), w biograficznym melodramacie kryminalnym Arthura Penna Bonnie i Clyde (1967) otrzymała nagrodę Brytyjskiej Akademii Filmowej, Golden Laurel i David di Donatello oraz nominację do Oscara i Złotego Globu. Faye Dunaway podejmowała potem złe decyzje obsadowe, żaden z jej kolejnych filmów nie był tak dobry jak Bonnie i Clyde. W Normana Jewisona Sprawa Thomasa Crowna (The Thomas Crown Affair, 1968) ze Steve’em McQueenem zagrała Vicki Anderson, agentkę ubezpieczeniową, która próbuje zdemaskować milionera - złodzieja (Steve McQueen). Na planie włosko-francuskiego melodramatu Vittoria De Siki Kochankowie (Amanti, 1968) romansowała z ikonę włoskiego kina Marcellem Mastroiannim. W dramacie Elii Kazana Układ (The Arrangement, 1969) przypadła jej rola niezależnej Gwen Hunt, dla której główny bohater (Kirk Douglas) porzuca dotychczasowe ułożone życie, zrywa wszystkie związki zawodowe i niszczy małżeństwo na skutek obsesyjnego opętania. W zupełnie niezauważonym przez krytyków westernie Arthura Penna Mały Wielki Człowiek (Little Big Man, 1970) z Dustinem Hoffmanem pojawiła się jako Pani Louise „Lulu Kane” Pendrake, dobra i kochająca żona pastora. Dopiero jako poturbowana psychicznie ex-modelka Lou Andreas Sand, dręczona przez niesprecyzowaną traumę, w dramacie debiutującego Jerry’ego Schatzberga Zagadka dziecka klęski (Puzzle of a Downfall Child, 1970) z Royem Scheiderem po raz trzeci była nominowana do Złotego Globu dla najlepszej aktorki w filmie dramatycznym. W komediodramacie Stanleya Kramera Taka była Oklahoma (Oklahoma Crude, 1973) jako samotna Lena Doyle prowadziła walkę z potężnym trustem naftowym w Oklahomie w 1913. Wystąpiła jako podstępna Lady de Winter w ekranizacji powieści Aleksandra Dumasa Trzej muszkieterowie (The Three Musketeers, 1973) i sequelu Czterej muszkieterowie (The Four Musketeers, 1974) w reż. Richarda Lestera. Zanim ruszyła produkcja dramatu kryminalnego Romana Polańskiego Chinatown (1974) z Jackiem Nicholsonem, Ali MacGraw, ówczesna żona producenta filmu Roberta Evansa, która została obsadzona w roli Evelyn Mulwray, zrezygnowała z udziału i krótko przed rozpoczęciem zdjęć odeszła od Evansa dla Steve’a McQueena. Rolę zaproponowano Jane Fondzie, ale jej nie przyjęła. W efekcie Evans zatrudnił za 50 tys. dolarów Faye Dunaway, która okazała się być trudną aktorką i miała własną wizję gwiazdorstwa, a jej szczególna wyniosłość doprowadzała Polańskiego do szału. Gdy Polański poprawił coś w jej kostiumie i fryzurze, Dunaway uderzyła go w twarz i oskarżyła o usiłowanie gwałtu, odmawiając dalszej pracy, dopóki Polański nie zostanie wyrzucony. Skończyło się na obietnicy wielkiej kampanii oscarowej, która przyniesie jej co najmniej nominację, oraz w razie porażki sprezentowaniem Rolls-Royce’a Corniche’a, by zniosła współpracę z Polańskim i nie opuszczała ekipy. Postać bogatej Evelyn Cross Mulwray z problemami osobistymi przyniosła jej po raz drugi nominację do Oscara, po raz czwarty była nominowana do Złotego Globu, a także do Brytyjskiej Akademii Filmowej.