Jack Nicholson

John Joseph „Jack” Nicholson (ur. 22 kwietnia 1937 w Neptune City) – amerykański aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy. Jeden z najlepszych aktorów w historii kina. Znany z ról postaci komiksowych, romantycznych głównych bohaterów, antybohaterów i złoczyńców. W wielu swoich filmach grał „wiecznego outsidera, sardonicznego włóczęgi”, kogoś, kto buntuje się przeciwko strukturze społecznej. Postacie grane przez niego często cechuje ekscentryczny, neurotyczny bądź psychopatyczny charakter. Do najbardziej znanych ról Nicholsona zaliczane są rolę w filmach, takich jak m.in.: Swobodny jeździec (1969), Pięć łatwych utworów (1970), Ostatnie zadanie (1973), Chinatown (1974), Lot nad kukułczym gniazdem (1975), Lśnienie (1980), Czerwoni (1981), Czułe słówka (1983), Honor Prizzich (1985), Chwasty (1987), Batman (1989), Dwóch Jake’ów (1990 – jest także reżyserem filmu), Ludzie honoru (1992), Lepiej być nie może (1997), Schmidt (2002), Dwóch gniewnych ludzi (2003), Lepiej późno niż później (2003), Infitracja (2006). Trzykrotny laureat Oscara (obok Waltera Brennana oraz Daniela Day-Lewisa najczęściej nagradzany aktor Oscarem): dwukrotnie dla najlepszego aktora pierwszoplanowego za rolę w filmach: Lot nad kukułczym gniazdem (1975) i Lepiej być nie może (1997) oraz dla najlepszego aktora drugoplanowego za rolę w filmie pt. Czułe słówka (1983), a także był także nominowany do Oscara za role w filmach pt. Swobodny jeździec (1969), Pięć łatwych utworów (1970), Ostatnie zadanie (1973), Chinatown (1974), Czerwoni (1981), Honor Prizzich (1985), Chwasty (1987), Ludzie honoru (1992), Schmidt (2002) – łącznie był nominowany 12-krotnie, dzięki czemu jest najczęściej nominowanym aktorem płci męskiej w historii tych nagród, a także jedynym obok Michaela Caine'a aktorem nominowanym do Oscara w każdej dekadzie od lat 60. do lat 2000. Jest także laureatem m.in.: 6 Złotych Globów, Kennedy Center Honor w 2001 roku. W 1994 roku otrzymał nagrodę American Film Institute za całokształt twórczości, co czyni go jednym z najmłodszych aktorów wyróżnionych tą nagrodą. Jack Nicholson dzięki sławie mógł odrzucać proponowane mu role, takie jak m.in.: Michael Corleone w filmie pt. Ojciec chrzestny (1972), Ksiądz Damien Karras w filmie pt. Egzorcysta (1973), Roy Neary w filmie pt. Bliskie spotkania trzeciego stopnia (1977), Kaligula w filmie pt. Kaligula (1979), Kapitan Benjamin L. Willard w filmie pt. Czas apokalipsy (1979), Trener Norman Dale w filmie pt. Mistrzowski rzut (1986), Harry Angel w filmie pt. Harry Angel (1987), Paul Sheldon w filmie pt. Misery (1990), Hannibal Lecter w filmie pt. Milczenie owiec (1991), Mitch Leary w filmie pt. Na linii ognia (1993), Richard Nixon w filmie pt. Nixon (1995), Archie Gates w filmie pt. Złoto pustyni (1999). Jack Nicholson urodził się i dorastał w Neptune w stanie New Jersey. Matka Nicholsona June Frances Nicholson (1918–1963) była tancerką pochodzenia irlandzkiego, angielskiego, niemieckiego i walijskiego, występującą pod pseudonimem June Nilson. Nicholson identyfikował się jako Irlandczyk, porównując się do dramaturga Eugene'a O'Neilla, którego grał w filmie pt. Czerwoni (1981): W 1936 roku matka poślubiła włosko-amerykańskiego showmana Donalda Furcillo (1909–1997), występującego pod pseudonimem Donald Rose, jednak potem zdała sobie sprawę, że on jest już żonaty. Według biografa Patricka McGilligana w książce pt. Życie Jacka, to urodzony na Łotwie Eddie King (pierwotnie Edgar A. Kirschfeld) – menedżer jego matki mógłby być jego biologicznym ojcem, a nie Donald Furcillo. Według innych źródeł, matka nie była pewna tożsamości ojca. Rodzice matki: John Nicholson – fryzjer w domu towarowym i malarz znaków oraz Ethel May Nicholson – fryzjerka, malarka olejna i właścicielka salonu kosmetycznego, zgodzili się na wychowanie dziecka jako własne, bez ujawniania jego prawdziwego pochodzenia, a swoją matkę uważał jako swoją siostrę. Wychowywał się w wierze rzymskokatolickiej swojej matki. Przed rozpoczęciem szkoły średniej jego rodzina przeprowadziła się do mieszkania w Spring Lake w stanie New Jersey, gdzie jego babcia założyła swój salon kosmetyczny w obszernym bliźniaku przy 505 Mercer Avenue. Uczęszczał do pobliskiego Manasquan High School, w którym był znany jako „Nick” oraz w 1954 roku został wybrany „Klasowym klaunem”. Jego imieniem został nazwany teatr oraz nagroda teatralna przyznawana w tej szkole. Na jego cześć nosi nagrodę teatralną i teatralną w szkole. W 2004 roku uczestniczył w swoim 50-letnim zjeździe licealnym w towarzystwie swojej ciotki Lorraine.