Jack Kirby

Jack Kirby, pierw. Jacob Kurtzberg (ur. 28 sierpnia 1917 w Nowym Jorku, zm. 6 lutego 1994 w Thousand Oaks) – amerykański rysownik komiksów, autor i redaktor. Dołączył do rodzącego się przemysłu komiksowego w 1930 roku. Tworzył komiksy pod różnymi pseudonimami, lecz ostatecznie zdecydował się używać jednego – Jack Kirby. W 1941 roku jako rysownik wraz z pisarzem Joem Simonem stworzyli dla Timely Comics postać superbohatera Kapitana Ameryki. Od 1940 roku Kirby tworzył komiksy dla różnych wydawnictw, często łącząc siły z Simonem. Po służbie wojskowej podczas II wojny światowej, Kirby wrócił do komiksów i pracował nad różnymi gatunkami. Tworzył dla wielu wydawców, m.in. Archie Comics i DC Comics, ale ostatecznie w 1950 przyłączył się do Atlas Comics, znanego później pod nazwą Marvel Comics. Od 1960 Kirby wraz z pisarzem-edytorem Stanem Lee tworzył postaci dla Marvela m.in. Fantastyczną Czwórkę, X-Men, Iron Mana, Thora oraz Hulka. Pomimo wysokiej sprzedaży i uznania krytyków dla tytułów Lee i Kirby’ego, Kirby czuł się potraktowany niesprawiedliwie i opuścił firmę w 1970 roku, przyłączając się do rywala Marvela – wydawnictwa DC Comics. Podczas pracy w DC Kirby stworzył swoją sagę pt. „Czwarty świat”, która obejmowała kilka komiksowych tytułów. Jako współpracownik DC Comics, Kirby odpowiadał za powstanie m.in. postaci Darkseida. Mimo popularności tych i kilku innych tytułów na rynku, zostały one anulowane. Kirby wrócił na krótko do Marvela, a w połowie 1970 rozpoczął działalność w animacji telewizyjnej i komiksach niezależnych. W późniejszych latach, Jack Kirby zyskał uznanie za swoje osiągnięcia zawodowe. Autor jest uważany przez historyków oraz fanów za jednego z największych innowatorów i najbardziej wpływowych twórców komiksu. W 1987 roku Kirby, wraz z Carlem Barksem i Willem Eisnerem, był jednym z trzech twórców uczczonych na inauguracji Will Eisner Comic Book Hall of Fame. Jack Kirby, a właściwie Jacob Kurtzberg urodził się w sierpniu 1917 roku w Nowym Jorku. Jego rodzice Rose i Benjamin Kurtzberg byli austriackimi imigrantami żydowskiego pochodzenia. Jego ojciec zarabiał na życie jako robotnik w fabryce odzieży. Dorastający na Suffolk Street, Kirby często angażował się w walki uliczne z innymi dziećmi. Później mówił, że walka stała się jego drugą naturą, która spodobała mu się. W swojej młodości Kirby pragnął uciec z sąsiedztwa. Poszukiwał miejsc, w których mógł dowiedzieć się więcej o sztuce. Był samoukiem, wpływ na jego styl miały taśmy twórców komiksów, tj. Milton Caniff, Hal Foster czy Alex Raymond, jak również takie wydawnictwa jak C.H. Sykes z dziełami „Ding” Darling oraz Rollin Kirby. Został odrzucony przez Educational Alliance, bo rysował „zbyt szybko węglem”. Później wykorzystywał swoje umiejętności do rysowania karykatur dla gazety Brotherhood of the Boys Republic oraz tworząc „miniaturowe miasto” na East 3rd Street, gdzie dzieci ulicy prowadziły własne rządy. Kirby uczył się w Pratt Institute w Brooklynie, lecz po tygodniu porzucił naukę na uczelni. „Nie byłem typem studenta, którego Pratt szukał. Chcieli ludzi, którzy będą pracować nad czymś bez przerwy. Nie chciałem na zawsze pracować nad jednym z projektów. Chciałem doprowadzać swoje projekty do końca” – mówił Kirby w wywiadzie dla "The Comics Journal". Okres ten był dla autora niewygodny. Kirby dołączył do Lincoln Newspaper Syndicate w 1936 roku, by pracować w redakcji gazety w działach z komiksami oraz poradami, takich jak Twoje zdrowie jest na pierwszym miejscu! (gdzie jego artykuły publikowano pod pseudonimem Jack Curtiss). Do końca 1939 roku pracował w firmie z filmami animowanymi – Fleischer Studios, jako inbetweener (rysownik, który wypełnia akcję pomiędzy kluczowymi klatkami animacji) bajki "Popeye". „Poszedłem z Lincoln do Fleischer”, wspomina: „Z Fleischer musiałem wydostać się jak najszybciej, bo nie mogłem zajmować się tego typu rzeczami”, opisując firmę jako „fabrykę podobną w pewnym sensie do fabryki mojego ojca. Zajmował się on produkcją zdjęć.”.