Ashley Judd

Ashley Judd, właściwie Ashley Tyler Ciminella (ur. 19 kwietnia 1968 w Los Angeles) – amerykańska aktorka filmowa, teatralna i telewizyjna. Urodziła się w Los Angeles w stanie Kalifornia jako córka Michaela Charlesa Ciminelli Jr., specjalisty od marketingu w wyścigach konnych, i Naomi Judd (Diana Ellen Judd), piosenkarki country zespołu The Judds. Jej rodzina była pochodzenia włoskiego. Dorastała w Los Angeles. Po rozwodzie rodziców w 1972, wychowywała się wraz ze starszą siostrą Wynonną (ur. 30 maja 1964) pod opieką matki w stanach Kalifornia, Kentucky i Tennessee. Podróżowała ze swoją matką i siostrą w związku z koncertami w Stanach Zjednoczonych – w ciągu trzynastu lat uczęszczała do dwunastu różnych szkół (była cheerleaderką), zanim w 1986 roku ukończyła szkołę średnią Franklin High School. W latach 1986–90 studiowała język francuski na University of Kentucky w Lexington. W 1990 przeniosła się do Los Angeles, gdzie dorabiała jako kelnerka w popularnej restauracji „The Ivy”, gdy uczęszczała na zajęcia aktorstwa do Playhouse West School and Theater Company. Rok później debiutowała na scenie w przedstawieniu Witaj w domu, żołnierzu (Welcome Home, Soldier) oraz trafiła przed kamery telewizyjne w dwóch odcinkach serialu CBS Star Trek: Następne Pokolenie (Star Trek: The Next Generation, 1991) jako chorąży Robin Lefler. Po raz pierwszy na kinowym ekranie pojawiła się w sensacyjnej komedii kryminalnej Kuffs (1992) z Christianem Slaterem w roli tytułowej. W sitcomie NBC Siostry (Sisters, 1991–94) wystąpiła w roli zepsutej córki głównej bohaterki. W 1994 wystąpiła na scenie Broadwayu w sztuce Williama Inge'a Piknik (Picnic). Została dostrzeżona w roli Ruby Lee Gissing, dziedziczki Tennessee, która osiedla się na Florydzie w niezależnym dramacie Ruby w krainie szczęśliwości (Ruby in Paradise, 1993), za którą została uhonorowana nagrodą przez krytyków w Chicago i zdobyła nagrodę Independent Spirit na festiwalu filmowym kina niezależnego w Santa Monica, w stanie Kalifornia. Ma na swoim koncie różnorodne kreacje aktorskie; obelżywa narkomanka w dramacie komediowym Dym (Smoke, 1995), żona złodzieja w dramacie sensacyjnym Gorączka (Heat, 1995), sfrustrowana żona prawnika z południa w dreszczowcu Czas zabijania (A Time to Kill, 1996). Za rolę Normy Jean w telewizyjnym dramacie HBO Norma Jean i Marilyn (Norma Jean and Marilyn, 1996) była nominowana do nagrody Emmy i Złotego Globu. Kolejne filmy to role silnych, ambitnych, nieustępliwych kobiet, przebojem zdobywających sobie miejsce w świecie mężczyzn w thrillerach sensacyjnych, m.in. niedoszła ofiara seryjnego mordercy-psychopaty, kryjącego się pod pseudonimem Casanova w Kolekcjonerze (Kiss the Girls, 1997), niesłusznie oskarżona o zabójstwo męża w Podwójnym zagrożeniu (1997), seryjna morderczyni w Oku obserwatora (Eye of the Beholder, 1997) i inspektor policji po niedawnym awansie, szukająca seryjnego zabójcy w Amnezji (Twisted, 2004) – potwierdziły jej statut wszechstronnej aktorki. Znalazła się w obsadzie dramatu biograficznego Frida (2002) w drugoplanowej roli fotograf Tiny Modotti. W 2005 roku pojawiła się na scenie Broadwayu jako Maggie w sztuce Tennessee Williamsa Kotka na gorącym blaszanym dachu (Cat On a Hot Tin Roof) u boku Jasona Patrica. Spotykała się z aktorem Davidem Duchovnym, zawodnikiem, występującym w polu (outfielder) w drużynie baseballowej Baltimore Orioles – Bradym Andersonem, muzykiem country Lyle Lovettem (1991-92), komikiem Jonem Stewartem (1992), aktorem Robertem De Niro (1995), piosenkarzem Michaelem Englishem (1995), aktorem Matthew McConaugheyem (1996), aktorem Joshem Charlesem (w styczniu 1996) i piosenkarzem Michaelem Boltonem (od września 1996 do grudnia 1997). W 1998 roku poznała szkockiego kierowcę wyścigowego Dario Franchittiego, z którym się związała w grudniu 1999 roku. Pobrali się 12 grudnia 2001 roku. Jednak w 2013 roku doszło do rozwodu.