Ellen Barkin

Ellen Rona Barkin (ur. 16 kwietnia 1954 w Nowym Jorku) – amerykańska aktorka filmowa, zdobywczyni nagrody Emmy i dwóch nominacji do nagród Złotego Globu. Urodziła się w rodzinie żydowskiej. Jej ojciec Sol Barkin pracował jako ekspedient sklepu chemicznego, matka Evelyn (z domu Rozin) zatrudniona była jako szpitalna administratorka. Dorastała w południowym Bronksie i Queens. W latach 1969–1972 uczęszczała do High School of the Performing Arts na Manhattanie oraz do Hunter College w Nowym Jorku (na wydziale historii i dramatu). Dorabiała jako kelnerka w awangardowym Klubie Ocean, kontynuowała naukę w nowojorskim Actors Studio. Debiutowała w komedii Samochód z marihuany (Up in Smoke, 1978) jako kobieta grająca na gitarze. W 1980 wystąpiła po raz pierwszy na scenie Ensemble Studio Theatre w przedstawieniu Kawa po irlandzku (Irish Coffee). Potem wzięła udział w dwóch produkcjach telewizyjnych – dramacie historycznym NBC Kent State (1981) i filmie sensacyjnym Warner Bros. Opieramy się (We're Fighting Back, 1981). Występowała na scenie off-Broadwayu w sztukach: Skrajności (Extremities) z Susan Sarandon (1982) i Eden Court (1985). Została dostrzeżona w roli zaniedbywanej przez swojego męża Beth Schreiber w komediodramacie Barry’ego Levinsona Diner (1982) ze Steve’em Guttenbergiem, Mickeyem Rourke, Kevinem Baconem i Timothym Dalym. Stworzyła następnie zauważone role drugoplanowe w dramatach: Pod czułą kontrolą (Tender Mercies, 1983) Bruce’a Beresforda u boku Roberta Duvalla, Daniel (1983) Sidneya Lumeta z Timothy'm Huttonem, Niezwykłe zmiany w ostatniej chwili (Enormous Changes at the Last Minute, 1983) u boku Kevina Bacona, muzycznym Eddie i krążowniki (Eddie and the Cruisers, 1983) z Tomem Berengerem i Michaelem Paré oraz Harry i syn (Harry & Son, 1984) Paula Newmana. Zagrała Penny Priddy w przygodowej komedii romantycznej z elementami sci-fi Przygody Buckaroo Banzai. Przez ósmy wymiar (The Adventures of Buckaroo Banzai Across the 8th Dimension, 1984) z Peterem Wellerem, Jeffem Goldblumem, Christopherem Lloydem i Lewisem Smithem. Grała księżniczkę Henriettę w jednym z odcinków baśniowego serialu CBS Księżniczka, która nigdy się nie śmiała (Faerie Tale Theatre: The Princess Who Had Never Laughed, 1985). Pozytywne recenzje przyniosły jej filmy – Poza prawem (Down by Law, 1986) Jima Jarmuscha z Tomem Waitsem i Roberto Benigni, Morze miłości (Sea of Love, 1989) z Alem Pacino, Johnny Przystojniak (Johnny Handsome, 1989) z Mickeyem Rourke i Chłopięcy świat (This Boy's Life, 1993) z Robertem De Niro i Leonardo DiCaprio. Za dwie role – ciotki Aunt Starr, duszę towarzystwa w dramacie familijnym Pustynny kwiat (Desert Bloom, 1986) z Jonem Voightem oraz prawniczki zajmującej się sprawą zgwałcenia w filmie Wielki luz (The Big Easy, 1987) u boku Dennisa Quaida – uhonorowana została hiszpańską nagrodę Sant Jordi w Barcelonie. Kreacja powracającej z zaświatów blondynki o męskiej mentalności w komedii fantastycznej Blake’a Edwardsa Switch: Trudno być kobietą (Switch, 1991) przyniosła jej nominację do nagrody Złotego Globu. Za rolę prezenterki audycji radiowej thrillerze Tony’ego Scotta Fan (The Fan, 1996) z Robertem De Niro, Wesleyem Snipesem, Johnem Leguizamo i Benicio del Toro otrzymała nagrodę Blockbuster Entertainment. Jej telewizyjna postać alkoholiczki, ofiary agresji samobójczo zmarłego męża, w dramacie Zanim kobietom wyrosły skrzydła (Before Women Had Wings, 1997) została nagrodzona Emmy i Złotą Satelitą oraz nominowana do nagrody Złotego Globu. W 2002 grała ponownie na scenie Broadwayu w Eugene O’Neill Theatre w jednoaktowym monologu Short Talks on the Universe w roli Simone. Od 2016 roku odtwarza główną rolę w amerykańskim serialu sensacyjnym Królestwo zwierząt.