Gabriel Byrne

Gabriel James Byrne (ur. 12 maja 1950 w Dublinie) – irlandzki aktor, scenarzysta, reżyser i producentów filmowy, ambasador dobrej woli UNICEF. Urodził się i dorastał w Dublinie w rodzinie rzymskokatolickiej jako syn pielęgniarki Eileen (z domu Gannon) i Dana Byrne’a, żołnierza i bednarza. Miał pięcioro rodzeństwa: dwóch braci – Donala, Thomasa i Mariana, który zmarł w młodym wieku, oraz dwie siostry – Bredę i Margaret. Uczęszczał do Ardscoil Éanna w Crumlin, gdzie później uczył hiszpańskiego i historii. Chciał być księdzem. Spędził pięć lat w seminarium i założył sobie, że jest to powołanie. W dzieciństwie był wykorzystywany seksualnie przez księży, o czym opowiedział w programie telewizyjnym The Meaning Of Life. Studiował na wydziale archeologii i lingwistyki na University College Dublin. Grał w piłkę nożną w Dublinie z klubem Stella Maris F.C. Zanim zaczął grać w filmach, zajmował się archeologią, był nauczycielem, kucharzem. W 1978, w wieku 29 lat zaczął grać w Focus Theatre i Abbey Theatre. Studiował aktorstwo w Performing Arts Course w Sandymount Dublin 4 (Roslyn Park College). Później dołączył do Royal Court Theatre w Londynie. W roku 1981 wraz z Dublińskim Towarzystwem Szekspirowskim pojawił się w filmie fantasy Johna Boormana Excalibur jako Uther Pendragon, ojciec króla Artura (Nigel Terry). Wystąpił potem w filmie biograficznym Wagner (1983) jako Karl Ritter z udziałem Richarda Burtona w roli Richarda Wagnera, dreszczowcu politycznym Obronność królestwa (Defence of the Realm, 1985) w roli Nicholasa 'Nicka' Mullena oraz teledysku duetu David & David do piosenki „Ain't So Easy” (1986). Mając 37 lat przeniósł się z Irlandii do Stanów Zjednoczonych. Zwrócił na siebie uwagę w dramacie gangsterskim Ścieżka strachu (Miller's Crossing, 1990) Joela i Ethana Coen w roli zagadkowego Toma Reagan. W dramacie sensacyjnym Kryptonim Nina (Point of no Return, 1993) był agentem, który nadzoruje trening tytułowej bohaterce granej przez Bridget Fondę. W melodramacie Niebezpieczna kobieta (A Dangerous Woman, 1993) romansował z Debrą Winger i Barbarą Hershey. Był producentem filmu Jima Sheridana W imię ojca (In the Name of the Father, 1993), dramatu politycznego o niesprawiedliwym uwięzieniu Gerry Conlona, granego przez Daniela Day-Lewisa. Można go było także dostrzec w hollywoodzkich produkcjach, w tym w komediodramacie Gilliesa Mackinnona Uśmiech losu (A Simple Twist of Fate, 1994) ze Steve’em Martinem, melodramacie Gillian Armstrong Małe kobietki (1994) z Winoną Ryder czy westernie Jima Jarmuscha Truposz (1995). Był współscenarzystą, współproducentem i aktorem jako Jack, ojciec Frankiego (Jared Leto) w komediodramacie Ostatnie takie lato (The Last of the High Kings, 1996). Zajmuje się też produkcją filmów dokumentalnych, jest członkiem prestiżowego The Irish Film Bard. Za rolę doktora Paula Westona w serialu HBO Terapia (In Treatment, 2008–2011) otrzymał Złoty Glob oraz nominację do Emmy i Satelity.