John Saxon

John Saxon, właśc. Carmine Orrico (ur. 5 sierpnia 1936 w Nowym Jorku, zm. 25 lipca 2020 w Murfreesboro) – amerykański aktor filmowy i telewizyjny. Zdobywca nagrody Złotego Globu w nieistniejącej już kategorii „najlepsza wschodząca gwiazda – aktor” (1958). Znany powszechnie z roli Ropera w filmie Wejście smoka (1973) oraz porucznika Dona Thompsona w horrorach z serii Koszmar z ulicy Wiązów. Pochodził z rodziny włosko-amerykańskiej. Urodził się w Nowym Jorku jako syn Anny (z domu Protettore) i Antonia Orrico, robotnika portowego. W 1953 ukończył szkołę średnią New Utrecht High School w nowojorskiej dzielnicy Brooklyn. Równocześnie uczęszczał do Actor’s Studio na zajęcia aktorskie Stelli Adler. Jednocześnie imał się różnych zajęć, aby podreperować swój budżet, m.in. był modelem. Jego zdjęcia zwróciły uwagę „łowcy talentów” Henry Wilsona, który zaproponował go wytwórni Universal. W wieku 16 lat przybył do Hollywood i zmienił nazwisko na John Saxon. W 1954 po raz pierwszy trafił na duży ekran w dwóch filmach George’a Cukora: komedii romantycznej To może się zdarzyć każdemu (It Should Happen to You) z Judy Holliday i dramacie muzycznym Narodziny gwiazdy (A Star Is Born) z Judy Garland. W kryminalnym filmie filmie noir Na swobodzie (Running Wild, 1955) pojawił się jako Vince Pomeroy. Rok później (1956) rola gracza baseballowego w filmie Moment nieuwagi (The Unguarded Moment) przyniosła mu sławę i uznanie. Za rolę Billa Tremaine w komedii Blake’a Edwardsa This Happy Feeling (1958) został uhonorowany nagrodą Złotego Globu w kategorii „najbardziej obiecujący nowy aktor”. Przez kolejne kilka lat występował w całej serii lekkich filmów przeznaczonych dla młodego widza, w których partnerowały mu popularne ówcześnie gwiazdki: Sandra Dee, Luana Patten czy Debbie Reynolds. Jeden z nich trafił także na polskie ekrany – komedia Mr. Hobbs na urlopie (Mr. Hobbs Takes a Vacation, 1962) z Jamesem Stewartem. Swoją pierwszą dramatyczną rolę szeregowego Raymonda Endore’a zagrał w dramacie wojennym Wojenne polowanie (War Hunt, 1962) u boku Roberta Redforda. Jako Chuy Medina w westernie Sidneya J. Furie Appaloosa (1966) u boku Marlona Brando zdobył nominację do Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego. Pod koniec lat 60., skuszony przez włoską Cinecittà zaczął grywać w intratnych aczkolwiek mało ambitnych filmach klasy „B”. Były to głównie horrory i spaghetti westerny. Doprowadziły one do marginalizacji aktora na głównym rynku amerykańskim. Można go było oglądać w tak znanych serialach jak Doktor Kildare (1966) czy Kung-fu (1972). Zmieniło się to po wejściu na ekrany kultowego dziś Wejścia smoka (1973), gdzie wystąpił jako Roper u boku Bruce’a Lee, u którego przedtem brał lekcje sztuk walki. Dużą popularność zyskał jako porucznik Donald Thompson w kasowym hicie Wesa Cravena Koszmar z ulicy Wiązów (1984). Nie zaniedbywał również szklanego ekranu. W operze mydlanej Dynastia (1982–1984) zagrał postać Rashida Ahmeda, potężnego potentata z Bliskiego Wschodu, brata Farouka (Kabir Bedi), romansującego z Alexis (Joan Collins), dopóki nie rozpoczął kontaktów biznesowych z Blakiem Carringtonem (John Forsythe). W miniserialu NBC Liz: Historia Elizabeth Taylor (Liz: The Elizabeth Taylor Story, 1995) z Sherilyn Fenn w roli tytułowej zagrał Richarda Brooksa, reżysera Kotki na gorącym blaszanym dachu. W jednym z odcinków serialu CSI: Kryminalne zagadki Las Vegas (2005) wystąpił w roli Waltera Gordona. 14 stycznia 1967 poślubił Mary Ann, z którą miał syna Antonia (ur. 31 stycznia 1971 w Los Angeles). Jednak 27 grudnia 1979 doszło do rozwodu. 14 czerwca 1987 ożenił się z Elizabeth, z którą rozwiódł się 12 września 1992. 29 sierpnia 2008 poślubił Glorię Martel. Zmarł 25 lipca 2020 w Murfreesboro w Tennessee na zapalenie płuc w wieku 83 lat.