Don Cheadle

Donald Frank „Don” Cheadle Jr. (ur. 29 listopada 1964 w Kansas City) – amerykański aktor, reżyser i scenarzysta. Urodził się w Kansas City w Missouri jako drugie z trojga dzieci Bettye (z domu North), nauczycielki, i Donalda Franka Cheadle Sr., psychologa klinicznego. Dorastał wraz z siostrą Cindy i bratem Colinem. W dzieciństwie jego rodzina przenosiła się z miasta do miasta. W latach 1970-1974 uczęszczał do Hartley Elementary School w Lincoln w stanie Nebraska. W 1982 ukończył East High School w Denver w Kolorado. W 1986 otrzymał licencjat ze sztuk pięknych na wydziale teatralnym California Institute for the Arts (CalArts) w Valencia w Kalifornii. Uczęszczał także do Red Rocks Community College w Lakewood. W 1984 zadebiutował przed kamerami jako Anioł w biblijnym filmie krótkometrażowym Trzy dni (3 Days). Rok potem wystąpił jako pracownik „Juicy Burgers” w komedii Akademia ruchu (Moving Violations, 1985) z Jennifer Tilly, Sally Kellerman i Jamesem Keach. Pojawiał się też gościnnie w serialach: Prawnicy z Miasta Aniołów, Posterunek przy Hill Street, Bajer z Bel-Air i Gdzie diabeł mówi dobranoc. Po występie w dramacie wojennym Johna Irvina Hamburger Hill (1987) i dramacie kryminalnym Dennisa Hoppera Barwy (1988) jako gangster „Rocket”, zbudował swoją karierę w latach 90. grając w dramacie kryminalnym W bagnie Los Angeles (1995) z Denzelem Washingtonem, dramacie historycznym Johna Singletona Rosewood w ogniu (1997) i dramacie Paula Thomasa Andersona Boogie Nights (1997). Jego współpraca z reżyserem Stevenem Soderbergh zaowocowała występami w filmach: Co z oczu, to z serca (1998), Traffic (2000) i Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra (2001). Był nominowany do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego za rolę dyrektora hotelu w Rwandzie – Paula Rusesabaginy w dramacie historycznym ludobójstwa Hotel Ruanda (2004). W latach 2012-2016 występował jako Marty Kaan w serialu Showtime Kłamstwa na sprzedaż, a za rolę w 2013 zdobył Złoty Glob. Grał także w produkcjach Marvel Cinematic Universe: Iron Man 2 (2013), Avengers: Czas Ultrona (2015), Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (2016), Avengers: Wojna bez granic (2018) i Avengers: Koniec gry (2019). Grał na scenie Joseph Papp Public Theater w spektaklach off-Broadwayowskich: komedii szekspirowskiej Cymbelin (1989) jako Arwiragus, syn Cymbelina z Joan Cusack i Jeffreyem Nordlingiem oraz Topdog/Underdog (2001) jako Booth u boku Jeffreya Wright.