Jessica Lange

Jessica Phyllis Lange (ur. 20 kwietnia 1949 w Cloquet) – amerykańska aktorka filmowa i teatralna, producentka filmowa, fotografka i filantropka. Laureatka tzw. potrójnej korony aktorstwa – dwóch filmowych Oscarów, trzech telewizyjnych Emmy i teatralnej Tony. Ponadto pięciokrotna laureatka Złotego Globu i ambasadorka dobrej woli UNICEF. Urodziła się w Cloquet w stanie Minnesota jako córka Dorothy Florence (z domu Sahlman; 1913–1998) i Alberta Johna Langego (1913–1989). Ze strony matki ma korzenie fińskie, ze strony ojca – niemiecko-holenderskie. Ukończyła Cloquet High School w Cloquet. W 1967 rozpoczęła studia ze sztuki i fotografii na University of Minnesota. W 1971 poślubiła fotografa Paco Grande, z którym żyła w środowisku bohemy. Małżeństwo podróżowało po Stanach Zjednoczonych i Meksyku, po czym przeprowadziło się do Paryża. Tam Lange uczyła się pantomimy i pracowała jako tancerka w Opéra-Comique. Po powrocie do Stanów w 1973 roku pracowała w Nowym Jorku jako kelnerka i modelka. Została odkryta przez producenta Dino De Laurentiisa, który w 1976 roku powierzył jej rolę w filmie King Kong. Choć debiut filmowy Lange został zmiażdżony przez krytykę, film okazał się hitem kasowym i przyniósł jej Złotego Globa dla najlepszej ekranowej debiutantki. Kolejną rolę zagrała dopiero w 1979 roku w Całym tym zgiełku Boba Fosse’a. W latach 80. zagrała w serii kinowych przebojów. W 1983 roku jako pierwsza osoba od czterdziestu lat zdobyła dwie nominacje do Nagrody Akademii Filmowej w tym samym roku. Podczas 55. ceremonii wręczenia Oscarów odebrała nagrodę dla najlepszej aktorki drugoplanowej za komedię Tootsie, ponadto była nominowana w kategorii najlepszej aktorki pierwszoplanowej za rolę Frances Farmer w dramacie Frances. Kolejne nominacje do Oscara zgarnęła za filmy Pułapka (1984), Słodkie marzenia (1985) i Pozytywka (1989). W latach 90. zagrała między innymi w Mężczyźni nie odchodzą (1990), Przylądku strachu (1991), Błękicie nieba (1994) i Tytusie Andronikusie (1999). Za rolę w Błękicie nieba zdobyła Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej. Późniejsze znaczące pozycje filmowe w karierze Lange to Duża ryba (2003), Broken Flowers (2005) oraz filmy telewizyjne Normalny (2003) i Szare ogrody (2009), które przyniosły jej pierwszą w karierze nagrodę Emmy, przyznaną w kategorii najlepszej aktorki w filmie telewizyjnym lub miniserialu. Lange jest także aktorką teatralną. W latach 90. wcielała się na Broadwayu i West Endzie w rolę Blanche DuBois w Tramwaju zwanym pożądaniem (tę samą rolę zagrała w telewizyjnej adaptacji sztuki). Później występowała także w Zmierzchu długiego dnia i Szklanej menażerii. W 2016 zdobyła Nagrodę Tony za rolę pierwszoplanową w Zmierzchu długiego dnia. Tym samym stała się 22. w historii laureatem tzw. potrójnej korony aktorstwa, gromadząc na swoim koncie najważniejsze nagrody: filmową (Oscara), teatralną (Tony) i telewizyjną (Emmy).