Edmonde Charles-Roux

Edmonde Charles-Roux (ur. 17 kwietnia 1920 w Neuilly-sur-Seine, zm. 20 stycznia 2016 w Marsylii) – francuska pisarka i dziennikarka, sanitariuszka wojenna, uczestniczka ruchu oporu, autorka powieści "Zapomnieć Palermo", która otrzymała Nagrodę Goncourtów w 1966 roku. Edmonde Charles-Roux urodziła się w 1920 roku w Neuilly-sur-Seine w regionie Île-de-France w rodzinie prowansalskiej. Jej ojcem był François Charles-Roux (1879–1961), potomek producentów mydła marsylskiego, historyk, przedsiębiorca i dyplomata, członek Institut de France, ostatni prezes Kompanii Kanału Sueskiego, ambasador Francji m.in. w Watykanie, przyjaciel Piusa XII, a matką Marie Virginie Sophie Sabine z d. Gounelle (1891–1994). Jej siostrą była Cyprienne Charles-Roux (1917–2010), bratem zaś Jean-Marie Charles-Roux (1914–2014), dyplomata, żołnierz, a potem ksiądz katolicki, od 1969 roku pozostający przy odprawianiu Mszy Trydenckiej, monarchista, kapelan produkcji filmu Pasja. W związku ze służbą dyplomatyczną ojca, w dzieciństwie kilka lat mieszkała w Czechosłowacji, a następnie we Włoszech, gdzie chodziła do szkoły średniej. Potem sama wróciła do Marsylii. W 1939 roku przygotowywała dyplom pielęgniarski. Po wybuchu II wojny światowej zgłosiła się na ochotnika jako pielęgniarka, służąc wpierw w 11 Pułku Piechoty Legii Cudzoziemskiej. W 1940 roku, podczas inwazji Niemiec na Francję, została ranna ratując żołnierza. Następnie wstąpiła do ruchu oporu, gdzie pozostawała sanitariuszką. Po wylądowaniu aliantów w Prowansji, w sierpniu 1944 roku, wpierw powołał ją do swego sztabu gen. Jean de Lattre de Tassigny, a następnie została przydzielona do francuskiej 5 Dywizji Pancernej, działającej w składzie 6 Grupy Armii USA, gdzie służyła jako pracownik socjalny i sanitariuszka, głównie w 1 Cudzoziemskim Pułku Kawalerii. Podczas walk w Austrii została ranna po raz drugi. Po wojnie zamieszkała w Paryżu i podjęła pracę w dziennikarstwie, począwszy od stanowiska gońca we France-Soir. Od 1946 roku przez dwa lata pisała w Elle. W 1948 roku zaczęła pracę we francuskiej edycji Vogue, gdzie w 1954 roku została redaktorem naczelnym. Zaczęła tam odtąd promować innowacyjnych artystów i projektantów, takich jak: Francois-Regis Bastide, Violette Leduc, Francois Nourissier, Guy Bourdin, Henry Clarke, William Klein, Christian Dior, Yves Saint Laurent i Emanuel Ungaro. W 1955 roku uczestniczyła w warsztatach literackich Maurice'a Druona i została redaktorem naczelnym serii poczytnych powieści historycznych Rois maudits. W 1966 roku rzuciła pracę w Vogue, po sprzeciwach jakie wzbudził jej projekt umieszczenia na okładce czarnoskórej kobiety (pierwszą została dopiero Naomi Campbell w 1988 roku). Kilka miesięcy później wyszła jej debiutancka powieść o życiu dziennikarki, Zapomnieć Palermo, która odniosła ogromny sukces, otrzymując m.in. Nagrodę Goncourtów w 1966 roku. Zachęciło ją to do dalszej twórczości, na którą składały się powieści o podobnej tematyce i biografie. W roku 1973 poślubiła Gastona Defferre, mera Marsylii i ministra rządu francuskiego, który zmarł w 1986 roku. Od roku 1983 aż do śmierci zasiadała w Akademii Goncourta, będąc jej przewodniczącą w latach 2002–2014, przyznającej nagrodę literacką, którą wcześniej otrzymała. W 1997 roku została współzałożycielką, a później przewodniczącą francuskiego stowarzyszenia na rzecz wolności i pluralizmu prasy Société des Amis de l'Humanité. Przez ponad sześćdziesiąt lat była zaangażowana w służbę pomocy ubogim weteranom Legii Cudzoziemskiej. Zmarła w wieku 94 lat, 20 stycznia 2016 roku w Marsylii.