Arthur Schnitzler

Arthur Schnitzler (ur. 15 maja 1862 w Wiedniu, zm. 21 października 1931 tamże) – austriacki prozaik, dramaturg i lekarz. Jest uważany za jednego z najważniejszych przedstawicieli wiedeńskiego modernizmu. Arthur Schnitzler urodził się 15 maja 1862 roku w Wiedniu jako syn żydowskiego laryngologa Johanna Schnitzlera oraz jego małżonki Luise, córki wiedeńskiego lekarza Philippa Markbreitera. Od 1871 do 1879 roku uczęszczał do wiedeńskiego gimnazjum (Akademisches Gymnasium) i zdał maturę z wyróżnieniem 8 lipca 1879 roku. Następnie podjął studia medycyny na Uniwersytecie Wiedeńskim, otrzymując tam 30 maja 1885 roku tytuł doktora. Od 1885 do 1888 pracował jako lekarz pomocniczy w szpitalu głównym miasta Wiedeń, a w 1893 roku był asystentem jego ojca w oddziale laryngologicznym wiedeńskiej polikliniki. Już w tym okresie zajmował się pisarstwem. Jego debiutem literackim był wiersz Pieśń miłosna baleriny (niem. Liebeslied der Ballerine) z 1880, opublikowany w czasopiśmie Der freie Landbote. Za nim pojawiły się kolejne wiersze i opowiadania, drukowane na łamach Blaue Donau, Moderne Dichtung, Frankfurter Zeitung i Freie Bühne. Spod jego pióra pochodzi także jedyna publikacja naukowa: O afonii czynnościowej i jej leczeniu przez hipnozę i sugestię. Od 1886 roku do 1893 Schnitzler zajmował się publicystyką medyczną i napisał ponad 70 artykułów, głównie recenzji książek fachowych, będąc redaktorem pisma Internationale Klinische Rundschau, założonego przez jego ojca. Po jego śmierci w 1893 roku Schnitzler opuścił klinikę i otworzył swoją własną praktykę w Wiedniu, najpierw przy okręgu Burgring 1, a później przy Frankgasse 1. Miał jeszcze swój udział w opublikowanym posthum Klinicznym atlasie laryngologii, autorstwa jego ojca. Począwszy od 1890 był on uważany, obok jego przyjaciół Hugona von Hofmannsthala i Richarda Beer-Hofmanna, za jednego z głównych przedstawicieli Młodego Wiednia, artyści związani z kierunkiem spotykali się w wiedeńskiej Café Griensteidl. Schnitzler był również częstym gościem restauracji Leidinger przy Kärntner Straße 61 i dobrze znał Sigmunda Freuda. Uważa się go za jednego z najważniejszych krytyków austro-węgierskiego towarzystwa K.u.k.-Gesellschaft, przyczynił się też do jego rozwoju na przełomie wieków. Od początku XX wieku należał do najczęściej wystawianych dramaturgów na niemieckich scenach. Po publikacji utworu Porucznik Gustl (niem. Leutnant Gustl), w którym atakował kodeks honorowy austriackiego wojska, został 14 czerwca 1901 roku pozbawiony tytułu oficerskiego w korpusie medycznym. Z początkiem I wojny światowej zainteresowanie jego dziełami zmalało. Wiązało się to z tym, iż Schnitzler, jako jeden z niewielu austriackich intelektualistów, nie był entuzjastą działań militarnych. W 1921 roku został mu wytoczony proces z okazji premiery utworu Korowód (niem. Reigen) z powodu wykroczenia przeciwko obyczajności. W reakcji na to cofnął on zgodę na wystawianie sztuki. Z powodu psychicznych i fizycznych problemów autor znacznie się wyizolował z życia publicznego. W ostatnich latach pisał on przede wszystkim opowiadania, w których przedstawiał losy jednostek u schyłku wieku z perspektywy psychologicznej.